Poniższe informacje dotyczą osób wnioskujących o rekompensaty z tytułu pozostawienia nieruchomości poza obecnymi granicami Rzeczypospolitej Polskiej w wyniku wypędzenia z byłego terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub jego opuszczenia w związku z wojną rozpoczętą w 1939 r. lub które na skutek innych okoliczności związanych z wojną rozpoczętą w 1939 r. były zmuszone opuścić byłe terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.
Prawo do rekompensaty z tytułu pozostawienia nieruchomości poza obecnymi granicami Rzeczypospolitej Polskiej potwierdza na drodze decyzji:
wojewoda właściwy ze względu na miejsce zamieszkania wnioskodawcy będącego właścicielem nieruchomości pozostawionych poza obecnymi granicami Rzeczypospolitej Polskiej, albo
wojewoda właściwy ze względu na ostatnie miejsce zamieszkania osoby będącej właścicielem nieruchomości pozostawionych poza obecnymi granicami Rzeczypospolitej Polskiej, jeżeli o zaliczenie ubiegają się spadkobiercy tej osoby, albo
wojewoda właściwy ze względu na miejsce zamieszkania jednego z wnioskodawców wskazanego przez pozostałych, jeżeli współwłaściciele nieruchomości mieszkają lub mieszkali w różnych województwach, albo
wojewoda właściwy ze względu na miejsce złożenia wniosku, jeżeli nie można określić właściwości zgodnie z pkt 1-3.
UPRAWNIONYMI DO ZŁOŻENIA WNIOSKU BYLI:
1. Właściciele (współwłaściciele) nieruchomości pozostawionych poza obecnymi granicami Rzeczypospolitej Polskiej, jeżeli spełniają łącznie następujące warunki:
byli w dniu 1 września 1939 r. obywatelami polskimi, zamieszkiwali w tym dniu na byłym terytorium Rzeczypospolitej Polskiej oraz opuścili je z przyczyn, o których mowa wyżej,
posiadają obywatelstwo polskie.
2. W razie śmierci właściciela (współwłaścicieli) – wszyscy jego spadkobiercy, albo niektórzy z nich wskazani przez pozostałych spadkobierców, jeżeli posiadają obywatelstwo polskie. Wskazanie osoby uprawnionej następuje przez złożenie oświadczenia z podpisem notarialnie poświadczonym lub przed organem administracji publicznej albo przez złożenie oświadczenia w polskiej placówce konsularnej.
WYKAZ DOKUMENTÓW NIEZBĘDNYCH DO ROZPATRZENIA WNIOSKU:
1. Dowody poświadczające pozostawienie nieruchomości poza obecnymi granicami Rzeczypospolitej Polskiej. Rodzaj i powierzchnie tych nieruchomości. Mogą to być:
urzędowy opis mienia lub orzeczenie odszkodowawcze wydane przez były Państwowy Urząd Repatriacyjny;
dokumenty urzędowe, w tym sądowe, a także dokumenty pozyskane z archiwów państwowych Republiki Białoruś, Republiki Litewskiej, Federacji Rosyjskiej, Ukrainy lub innych państw;
w przypadku braku urzędowego opisu mienia lub orzeczenia PUR dowód mogą stanowić oświadczenia dwóch świadków – złożone pod rygorem odpowiedzialności karnej za złożenie fałszywego oświadczenia, przed notariuszem, organem prowadzącym postępowanie lub w polskiej placówce konsularnej w kraju zamieszkania świadka, którzy:
– zamieszkiwali w miejscowości, w której znajduje się nieruchomość pozostawiona poza obecnymi granicami RP, lub w miejscowości sąsiedniej;
– nie są osobami bliskimi – w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami – właścicieli lub spadkobierców ubiegających się o potwierdzenia prawa do rekompensaty.
2. Dowód potwierdzający obywatelstwo polskie (np. uwierzytelniona kopia dowodu osobistego, paszportu lub inny dokument wydany przez władze polskie);
3. Dowody potwierdzające wszystkie miejsca zamieszkania wnioskodawcy i właściciela po przybyciu na obecne terytorium Rzeczypospolitej Polskiej;
4. Postanowienie sądu potwierdzające nabycie spadku po właścicielu pozostawionej nieruchomości i jego nieżyjących spadkobiercach, jeżeli o potwierdzenie prawa do rekompensaty ubiega się spadkobierca;
5. W przypadku osób, które częściowo zrealizowały prawod do rekompensaty – dokumenty poświadczające nabycie nieruchomości;
6. Oświadczenie wnioskodawcy o dotychczasowym stanie realizacji prawa do rekompensaty.
Po złożeniu przez wnioskodawcę kompletu dokumentów odbywa się ocena spełnienia wymogów ustawy. W przypadku pozytywnego rozpatrzenia wniosku, które następuje w drodze postanowienia, wnioskodawcę wzywa się do:
przedłożenia operatu szacunkowego określającego wartość pozostawionej nieruchomości,
wyboru formy rekompensaty,
dla osób, które częściowo zrealizowały prawo do rekompensaty – przedłożenie operatu szacunkowego określającego wartość nabytego prawa.
Po dołączeniu wymaganych dokumentów wydawana jest decyzja potwierdzająca prawo do rekompensaty z tytułu pozostawienia nieruchomości poza obecnymi granicami Rzeczypospolitej Polskiej. Przysługuje odwołanie od decyzji do Ministra Skarbu w terminie 14 dni od daty jej otrzymania za pośrednictwem właściwego Wojewody. Ostateczna decyzja stanowi podstawę ujawnienia prawa do rekompensaty w wojewódzkim rejestrze osób uprawnionych.
REALIZACJA POTWIERDZONEGO PRAWA DO REKOMPENSATY
Prawo do rekompensaty jest realizowane w jednej z następujących form:
1. zaliczenia wartości nieruchomości pozostawionych poza obecnymi granicami Rzeczypospolitej Polskiej na poczet:
ceny sprzedaży nieruchomości stanowiących własność Skarbu Państwa, lub
ceny sprzedaży użytkowania wieczystego przysługującego Skarbowi Państwa, lub
opłat z tytułu użytkowania wieczystego nieruchomości gruntowych stanowiących własność Skarbu Państwa i ceny sprzedaży położonych na nich budynków oraz innych urządzeń lub lokali, lub
opłaty za przekształcenie prawa użytkowania wieczystego w prawo własności nieruchomości stanowiących własność Skarbu Państwa, o których mowa w przepisach odrębnych, lub
świadczenia pieniężnego wypłacanego ze środków Funduszu Rekompensacyjnego.
Zgodnie z art. 7 ust. 3 ustawy osoby, które posiadają zaświadczenia lub decyzje potwierdzające prawo do rekompensaty wydane na podstawie odrębnych przepisów i nie zrealizowały prawa do rekompensaty występują do wojewody, który wydał decyzję, lub do wojewody właściwego ze względu na siedzibę starosty, który wydał zaświadczenie lub decyzję, z wnioskiem o ujawnienie w rejestrze wybranej formy realizacji prawa do rekompensaty.
Załączniki:
oryginał zaświadczenia lub decyzji
uwierzytelniona kopia dowodu osobistego lub paszportu.
WYPŁATY REKOMPENSAT
Wojewoda nie jest organem dokonującym wypłaty rekompensaty w formie świadczenia pieniężnego.Ustawowowymi zadaniami Wojewody są jedynie wydanie decyzji w sprawie potwierdzenia prawa do rekompensaty i ujawnienie danych dotyczących tychże decyzji w rejestrze wojewódzkim. Za wypłatę rekompensat odpowiada Bank Gospodarstwa Krajowego. Wypłata odbywa się ze środków Funduszu Rekompensacyjnego, którego dysponentem jest Minister Skarbu Państwa. Osoby uprawnione do otrzymania rekompensaty zostaną poinformowane o terminie wypłaty przez Bank.
PODSTAWA PRAWNA
1. Ustawa z dnia 8 lipca 2005r. o realizacji prawa do rekompensaty z tytułu pozostawienia nieruchomości poza obecnymi granicami Rzeczypospolitej Polskiej (Dz. U. Nr 169, poz. 1418 ze zm.)
2. Rozporządzenie Ministra Skarbu Państwa z dnia 7 grudnia 2005 r. w sprawie wzorów rejestrów zawierających dane dotyczące realizacji prawa do rekompensaty z tytułu pozostawienia nieruchomości poza obecnymi granicami RP (Dz.U. Nr 248, poz. 2101).
Termin składania wniosków upłynął w dniu 31 grudnia 2008 r.
