Address & Contact

Our Address

Ostrówki

GPS

51.2621249, 23.8715428

Ostrówki – wyludniona wieś na Ukrainie, w obwodzie wołyńskim, w rejonie lubomelskim, do 1945 w Polsce, w województwie wołyńskim, w powiecie lubomelskim, w gminie Huszcza. Ostrówki

Zbrodnia w Ostrówkach

30 sierpnia 1943 roku dokonana na polskiej ludności zamieszkującej wieś zbroni ludobójstwa. Sprawcami był kureń Ukraińskiej Armii Powstańczej (UPA) dowodzony przez Iwana Kłymczaka „Łysego”.  Wskutek tej akcji w Ostrówkach zostało zamordowanych co najmniej 474 Polaków, w tym 145 mężczyzn, 125 kobiet i 204 dzieci.

W dniach poprzedzających zbrodnię do mieszkańców Ostrówek dochodziły wieści o mobilizacji Ukraińców do UPA przeprowadzanej w sąsiednich wsiach oraz o podburzaniu ich mieszkańców do mordu na Polakach. Nie wywołało to jednak ewakuacji Polaków; nie wierzono, że atak może nastąpić. Pojawił się też pogląd, że ruchy oddziałów ukraińskich są związane z jakąś akcją przeciwko Niemcom. Część Polaków przygotowała się do ucieczki w razie ewentualnego ataku, pakując najpotrzebniejsze rzeczy. Uważając, że atak może nastąpić tylko w nocy, mieszkańcy wsi wystawili warty uzbrojone w widły i kosy. W dzień napadu nad ranem uznano, że niebezpieczeństwo minęło i ściągnięto warty. Rano 30 sierpnia 1943 roku Ostrówki zostały otoczone kordonem UPA, osoby próbujące wydostać się z wsi zawracano. Po dojsciu do zabudowań Upowcy grupami rozerzli się po wsi, w celu zwołania mieszkańców na plac szkolny. Opierających  się przyprowadzano siłą. Zgromadzonych Polaków  rozdzielono: mężczyzn zamknięto w szkole, kobiety, dzieci i starców – w kościele. Następnie zbrodniarze przystąpili do kopania  dołów na zwłoki, po czym wyprowadzali po kilku mężczyzn i mordowali ich nad wcześniej przygotowanymi grobami. Początkowo Upowcy mieli w planach spalenie Kościoła wraz z zamkniętymi ludźmi, ale zostali wystarszeni przez patrol niemiecki. Około 300 kobiet, dzieci i starców wyprowadzono i popędzono pod las Kokorawiec w pobliżu ukraińskiej wsi Sokół. Po drodze zastrzelono te osoby, które próbowały ucieczki lub odmawiały dalszego marszu. Po dojściu na rżysko Polaków otoczono w jednym miejscu. Z grupy wyciągano po 10 osób i na oczach pozostałych mordowano strzałem w tył głowy, rannych dobijano bagnetami lub kolbami karabinów.  Po około trzech dniach upowcy zmusili Ukraińców z Sokoła do pogrzebania zwłok leżących na rżysku w miejscu zwanym później Trupim Polem. Podczas dokonywania zbrodni przez UPA wieś była plądrowana przez ludność ukraińską z sąsiednich wsi. Wykrytych Polaków mordowano. Po dokonaniu zbrodni po wsi chodziły grupy Upowców nawołujące po polsku ukrywających się ludzi, Ci którzy się ujawnili zostali zamordowani.

Upamiętnienie zbrodni

W sierpniu 1992 roku doprowadzono do pierwszej ekshumacji szczątków wymordowanej ludności polskiej, pod kierownictwem prof. Romana Mądry, która potwierdziła dokonanie mordu przez UPA w Ostrówkach. Eksplorowano zbiorową mogiłę na terenie po gospodarstwie Trusiuka oraz studnię, miejsca wskazane przez świadka ocalałego z rzezi. Podczas tej ekshumacji nie udało się odkryć pozostałych masowych grobów: na Trupim Polu, kuźnia Bałandy, u Suszka i Wygon. Ekshumowane szczątki pochowano na dawnym cmentarzu w Ostrówkach 30 sierpnia 1992 roku.

W roku 2011 roku na Trupim Polu odnaleziono ciała 261 kolejnych ofiar rzezi, w tym około 150 dzieci. Wydobyte szczątki 30 sierpnia 2011 roku pochowano uroczyście na cmentarzu w Ostrówkach

W 2011 roku Rada Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa na odnowionym cmentarzu w Ostrówkach ufundowała pomnik, który miał być odsłonięty przez prezydentów Polski i Ukrainy. Do planowanej uroczystości nie doszło. W kwietniu 2012 roku z pomnika skradziono polskie godło.

W 2015 roku podczas kolejnej tury poszukiwań odnaleziono i ekshumowano szczątki co najmniej 30 ofiar.

źródło zdjęć: https://pl.wikipedia.org/wiki/Zbrodnia_w_Ostr%C3%B3wkach

Media