Address & Contact

GPS

-18.540277486678, 32.127578950137

„Jednym z takich miejsc dla polskich uchodźców było Rusape. W Rodezji Południowej (dzisiaj Zimbabwe), gdzie mieściło się osiedle, polscy obywatele mogli w nim zamieszkać już od 24 września 1942 r., kiedy to T. C. Fynn – podsekretarz stanu w rządzie rodezyjskim, poinformował o gotowości do przyjęcia grupy Polaków. Pierwszy transport polskiej ludności w liczbie 500 osób (28 mężczyzn, 240 kobiet i 232 dzieci do lat 16) przybył tu 23 lutego 1943 r. Wyruszyli oni z Iranu do Afryki drogą morską przez port Karaczi w Indiach. W grudniu 1944 r. osiedle liczyło już 726 osób (w tym 66 mężczyzn, 365 kobiet i 295 dzieci) i posiadało 150 domków. Komendantem osiedla został John Francis Bagshawe, a od 1 września 1946 r. jego obowiązki przejął kpt. J. R. A. Kelly. Stanowisko polskiego kierownika osiedla zajmowali kolejno: Edmund Zentkeller, Stanisław Tarnowicz, N. Lewandowska, Jan Olszewski, Karol Przednowek. Probostwo, a zarazem stanowisko nauczyciela w Szkole Przysposobienia Gospodarczego, objął ks. Zygmunt Siemaszko.

Osiedle posiadało coś w rodzaju rynku – duży plac – na którym została wybudowana kaplica. W obozie była wspólna stołówka, kuchnia, budynek szkolny, plac do gier i zabaw, świetlica z radiem, biblioteka, kantyna, poczta, Czerwony Krzyż. Szkoła posiadała własną kaplicę. Powstała farma i wybudowano szpital. W marcu 1945 roku ks. Siemaszko własnym sumptem rozpoczął budowę kaplicy z cegieł. Roboty te zostały ukończone w sierpniu 1945 roku. Świątynia otrzymała wezwanie „Serca Jezusowego”. W osiedlu, mimo trudnych warunków, ludzie wracali do w miarę normalnego życia. Powstały szkoły, świetlice, harcerstwo. Oczywiście ludzie również umierali. Działo się tak na skutek ciężkich warunków życia na zesłaniu, chorób, wycieńczenia itp.”

źródło: https://ipn.gov.pl/pl/aktualnosci/163705,Otwarcie-odnowionego-cmentarza-polskiego-w-Rusape-Zimbabwe-30-kwietnia-2022.html

źródło zdjęć: https://www.foto.karta.org.pl/nasze-zbiory/kolekcje/ok_0915_instytut_polski_i_muzeum_sikorskiego,75483,zdjecie.html