Parafia rzymsko–katolicka w Zbarażu posiadała trzy miejsca pochówku. Pierwszy cmentarz znajdował się przy pierwotnym kościele farnym w Starym Zbarażu. Tutaj odprawiano obrzędy pochówku do lat trzydziestych XVIII wieku. Następne miejsce grzebalne urządzono przy nowym kościele parafialnym w Zbarażu, przeznaczając na nie część placu kościelnego. W związku z kasacją parafii diecezjalnej po pożarze kościoła parafialnego w 1788r. zlikwidowano również przykościelny cmentarz. Dlatego po objęciu parafii bernardyni z administracją lokalną zorganizowali nowy cmentarz w pobliżu dworca kolejowego, na obrzeżach miasta. Właśnie tutaj , po raz pierwszy o. Gaudenty Moszkowiczowski jako administrator parafii zbaraskiej, w dniu 27 lutego 1793roku odprawił obrzędy ponownego pochówku ekshumowanych z dotychczasowego cmentarza… Nowy cmentarz miał charakter komunalnego, lecz pozostawał pod zarządem parafii rzymsko – katolickiej, na którym grzebano zmarłych z wszystkich wyznań. W 1825 roku wykonano nowe ogrodzenie cmentarza dzięki finansom pochodzącym z kwesty. W 1905 roku Komitet Parafialny postanowił powiększyć teren cmentarza o 2,5 hektara. Na początku XX wieku wybudowano na cmentarzu kaplicę i drewniany dom pogrzebowy, który spalił się w dniu 23 września 1911 roku. W listopadzie tegoż roku przeprowadzono jego odbudowę.
Bernardyni dbali o racjonalną gospodarkę gruntem cmentarza oraz zewnętrzny jego wygląd, zachęcając wiernych do utrzymywania porządku wokół grobów. Lecz raz w roku, przed uroczystością Wszystkich Świętych przeprowadzano generalne porządki całego obiektu, pamiętając o bezimiennych grobach powstańców. W 1928 roku pod przewodnictwem administratora parafii powstał komitet opieki nad polskim cmentarzem, który przede wszystkim zajmował się opieką nad mogiłami powstańców.
Comments 0