Tengeru

W  czasie II Wojny Światowej w Tengeru utworzono obóz dla Polskich uchodźców z ZSRR. W latach 1942-1950 przez obóz przeszło około 5 tysięcy Polaków. Byli to głównie Sybiracy, którym udało się opuścić ZSRR wraz z Armią Andersa. Kobiety, dzieci oraz mężczyźni niezdolni do służby wojskowej trafili do obozów przejściowych, a następnie wyruszyli w dalszą tułaczkę, m.in. do Afryki Wschodniej. Z tymczasowego miejsca pobytu w Iranie, następnie w Indiach przesiedlono ponad 18 tys. Polaków. Na terenie Afryki Południowej i Wschodniej stworzono 22 obozy dla uchodźców. Największym z nich były obóz w Tengeru. Na terenie obozu stworzono osiedle, wybudowano kościół oraz syngogę, zostało założone gospodarstwo rolne wraz z ogrodem. Dla 8 tysięcy dzieci wybudowano szkoły. Na szczególną uwagę zasługuje sieć szkół średnich i  zawodowych (gimnazja kupieckie i krawieckie, średnia szkoła rolnicza i szkoła mechaniczna). Utworzono również drużynę harcerską. Początki likwiadacji obozu rozpoczynają się w 1947 roku, kiedy to władze polski ludowej zaczęły  naciskać na szybką repatriację. Większość mieszkańców osiedla jednak nie chciała wracać do Polski rządzonej przez rząd komunistyczny. W odpowiedzi na obawy Polaków Międzynarodowa Organizacja Uchodźców i Watykan zaproponowały przeniesienie dzieci do obozu we Włoszech (w Salerno), a następnie do Kanady. Finalnie do Kanady wyjechało 150 dzieci. Pozostałe po namowach urzędników repatriacyjnych wróciły do Polski. Edward Wójtowicz opowiada o obozie w Tengeru.

Po największym w Afryce obozie dla uchodźców pozostała do czasów obecnych nekropolia zajmująca powierzchnię 1656 m². Otoczona jest wysokim, ponad 3 metrowym murem. Na nekropolię wchodzi się przez metalową bramę. W kaplicy znajdującej się po prawej stronie od wejścia umieszczone są herby największych miast Polski. Tuż przy wejściu umiejscowiony jest ołtarz, a także tablica pamiątkowa z napisem: ”Cmentarz wygnańców polskich”. Ten sam napis widnieje na biało-czerwonej tablicy przy bramie wejściowej. Na cmentarzu w 148 grobach, pochowano jest 149 osób. Ostatnia Polka została pochowana tu w 2007, zaś ostatni Polak, Edward Wójtowicz, w 2015 r. W okolicy działa misja, która troszczy się o porządek na polskim cmentarz. Na terenie nekropolii zostały odnowione trzy rzędy nagrobków, a cztery najbardziej zniszczone groby zostały odbudowane. Wycięto również drzewa zagrażające nagrobkom. Całość terenu została oczyszczona. Cmentarz w Tengeru.

W 2009 roku, na podstawie wspomnień byłych uchodźców, nakręcono film dokumentalny „Afryka mojego dzieciństw”. We Wrocławiu organizowane są spotkania „Afrykańczyków”, a  a w Jachrance  miał miejsce Światowy Zjazd uczniów szkół Tengeru.