G’uzor

Nekropolia polskich żołnierzy należących do Armii Andersa oraz towarzyszącej im polskiej ludności cywilnej położona w miejscowości Gʻuzor, w wilajecie kaszkadaryjskim, w Uzbekistanie jest największym cmentarzem z trzynastu odbudowanych w ostatnich latach przez Radę OPWiM. Na cmentarzu pochowano Polaków, żołnierzy tworzącej się w 1942 roku Armii Polskiej na Wschodzie oraz osoby cywilne, które opuściły sowieckie więziania i łagary i zmarły w wyniku chorób i wycieńczenia. Spoczywa tu około 700 żołnierzy oraz do dzisiaj nieznana liczba dzieci zmałych na dyzenterię, tyfus i inne choroby lub z wycięczenia w sierocińcu dla polskich dzieci w położonym o 12 km od Guzar – Karkin Batasz (po uzbecku: Dolina Śmierci).

W 2001 r. przeprowadzono prace restauracyjne na cmentarzu z inicjatywy Rady Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa. Ustawiono prostopadłościenny pomnik symbolizujący słup milowy, zwieńczony płaskorzeźbą Orła Białego, będący elementem charakterystycznym wszystkich polskich cmentarzy w Azji Środkowej. Wzdłuż ścieżki prowadzącej od wejścia do pomnika umieszczono tablice z nazwiskami 660 osób pochowanych na cmentarzu, które udało się ustalić. Na końcach rzędów grobów umieszczono betonowe płyty z reliefem krzyża. W czasie prac wyremontowano również oryginalne ogrodzenie.

14 stycznia 2007 roku na cmentarzu odbyła się uroczystość otwarcia i poświęcenia cmentarza. Otwarcia dokonał sekretarz Rady OPWiM Andrzej Przewoźnik. Uroczystościom towarzyszyła msza święta.