Dziatłowo (Zdzięcioł) – to miasto na Białorusi w obwodzie grodzieńskim. Pierwsze wzmianki o miejscowości pochodzą z 1498 roku. Po upadku powstania listopadowego dobra zostały skonfiskowane przez zaborcę, w ramach represji za udział w Powstaniu pułkownika wojska polskiego Adama Sołtana. Za czasów II RP miasto leżało w granicach Polski – było siedzibą gminy Zdzięcioł. Do czasów wojennej okupacji przez III Rzeszę miasto było zamieszkiwane głównie przez ludność żydowską, która została zamordowana w 1942 roku podczas likwidacji getta.
Zbiorowa mogiła ofiar terroru nazistowskiego z 1944 roku znajduje się na północno-wschodnich obrzeżach miasta. Mogiłę zbiorową stanowi usypany kopiec ziemny. Obok niego usytuowany jest granitowy obelisk z czerwoną gwiazdą u góry pochodzących z czasów sowieckich, na którym umieszczono na początku XIX wieku tablicę z napisem:
У ЛІПЕНІ 1944Г.
ТУТ БЫЛІ СПАЛЕНЫ
303 ВЯЗЬНІ ДЗЯТЛАЎСКАЙ ТУРМЫ
[W lipcu 1944r. tu zostało spalonych 303 jeńców zdzięcielskiego więzienia]. Poniżej wymienione jest 36 nazwisk. Po drugiej stronie na kopcu znajduje się tablica z napisem w języku rosyjskim:
ЗДЕСЬ ПОХОРОНЕНЫ 300 ЧЕЛОВЕК
СОВЕТСКИХ ГРАЖДАН ЗАМУЧЕННЫХ
НЕМЕЦКО – ФАШИСТКИМИ ЗАХВАТЧИКАМИ В 1944 ГОДУ
[Tu spoczywa 300 obywateli radzieckich, zamordowanych przez zaborców faszystowskich w 1944r.] Cała kwatera ogrodzona jest niskim murkiem.
Według ustaleń Kazimierza Krajewskiego, historyka IPN, wśród pomordowanych było około 150 Polaków, w tym 23 żołnierzy miejscowej placówki konspiracyjnej AK z rejonu Rokotnej i Zdzięcioła. Byli to: komendant placówki AK Protasiewicz, jego zastępca (NN), Stanisław Bielatko, Leon Bojarewicz, Stefan Ciereszki, Józef Cielimiński, Wacław Panowski, Aleksander Dzikuć, Jan Jakowczyk, Aleksander Joda, Antoni Jurgiel, Władysław Kibiń, Józef Kieć, Kazimierz Kiślewski, Antoni Krawczyk, Majewski, Alfons Maksymowicz, Kazimierz Oszmian, Bolesław Pieciulewicz, Edward Serżysko, Józef Śliż, Józef Tomczyk, Wincenty Tomczyk.
Zgodnie z relacją Józefa Dziecewicza – byłego żołnierza AK (4 bat, 77 pp) zginął tu również dowódca plutonu kpr. Walerian Nikiporczyk.