Address & Contact

Our Address

Iwja, Białoruś

GPS

53.9323017, 25.777485999999953

Web

Wikszniany to wieś leżąca nieopodal drogi z Iwia do Juraciszek. Na cmentarzu znajduje się kwatera, w której pochowani są żołnierze kompanii „Dąb” (ośrodek Juraciszki-Iwie AK), należący organizacyjnie do VI Batalionu 77 pp AK. Polegli oni w lutym 1944 roku, w obronie polskich wiosek na zachodnim skraju Puszczy Nalibockiej, przed partyzantką sowiecką. W dniu 26 lutego 1944 roku, na polskie wioski ruszyło natarcie sowieckich partyzantów z Brygady „Wpieriod” oraz Oddziału im. Czapajewa. Miejscowi żołnierze Armii Krajowej, pod dowództwem plut. Zbigniewa Rachalewskiego „Poraja”, stawili opór atakującym, ratując znaczną część mieszkańców okolicznych miejscowości. Poległo kilkunastu żołnierzy AK i ok. 20 osób cywilnych. W kwaterze na cmentarzu w Wiksznianach spoczywa 11 żołnierzy VI/77 pp AK. Krzyże na mogiłach wykonane są ze sztucznego kamienia z wyrytymi napisami:

S.P.
STANISŁAW SZARŁAN

6 BAT. 77 P.P. AK

LAT 20

+1945

S.P.
EWA KWIECIŃSKA

ZMARŁA TRAGICZNIE

+24 LUTEGO

1944 R.

S.P.
ZBIGNIEW RACHOLEWSKI

PORAJ 6 BAT. 77 P.P. AK

+ 24.02

1944

S.P.
ADAM WALSKI

SŁOWIK 6 BAT. 77 P.P. AK

+ 24.02

1944

S.P.
STANISŁAW JANISZKO

KOWADŁO 6 BAT. 77 P.P. AK

+ 24.02 1944 LAT 36

S.P.
JAN JANISZKO

SKOWRON 6 BAT. 77 P.P. AK

+ 24.02 1944 LAT 30

S.P.
WŁADYSŁAW WALKO

ZŁAMANY 6 BAT. 77 P.P. AK

+ 24.02 1944 LAT 18

JÓZEF ZIÓŁKOWSKI
  1. BAT. 77 P.P. AK

+ 24.02 1944 LAT 21

ALEKSANDER ZIÓŁKOWSKI
  1. BAT. 77 P.P. AK

+ 24.02 1944 LAT 20

JÓZEF KWACZ

BAT. 77 P.P. AK

+ 27.02 1944 LAT 36

WALERIAN SZARŁAN

MŁOT 6 BAT. 77 P.P. AK

ZM. W

TIUMIENI

1996 R.

LAT 85

W centralnej części kwatery umieszczony jest wysoki, wykonany z metalu, czarny krzyż, a na nim tablica z napisem:

GROBY ŻOŁNIERZY

ARMII KRAJOWEJ

POLEGŁYCH 24.02.1944 R.

Poniżej wymienione są nazwiska poległych żołnierzy Armii Krajowej. W dolnej części tablicy znajduje się napis:

BOGU DUSZĘ, CIAŁO ZIEMI OJCZYSTEJ

SERCE POLSCE ODDALI

CZEŚĆ ICH PAMIĘCI

Obok krzyża znajduje się kamienny pomnik, na którym również wypisane są nazwiska poległych partyznatów. Całość otoczona jest metalowym ogrodzeniem.

Kwatra była porządkowana w latach 1997-1998 staraniem Towarzystwa Kultury Polskiej Ziemii Lidzkiej. Wsparcia finansowego udzieliła Rada Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa. Obecnie miejscem pamięci opiekuje się miejscowa ludność polska.