Znana także pod nazwą Pahlewi, Pahlevi, Pahlawi.
żródło: https://pl.wikipedia.org/wiki/Bandar-e_Anzali
1 kwietnia 1942 r. przybyła do Bandar-e Anzali (dawniej Pahlavi) Armia Andersa po ewakuacji z ZSRR. Od kwietnia 1942 r. przez ponad trzy miesiące przebywali tam polscy uchodźcy (Sybiracy) oraz dzieci polskie, które ewakuowały się z ZSRR z Armią Andersa. W Pahlavi podczas obowiązkowej miesięcznej kwarantanny ludzi szczepiono, golono zawszone włosy, palono odzież. Mimo starań lekarzy polskich i brytyjskich oraz pomocy Amerykańskiego Czerwonego Krzyża, ze zwględu na wyczerpanie i choroby nabyte w Rosji, śmiertelność była duża.
Cmentarz w Anzali to miejsce spoczynku 639 ofiar tułaczki. Pod względem liczby polskich grobów jest drugim najliczniejszym, po cmentarzu w Teheranie, polskim cmentarzem w Iranie. Na cmentarzu w Anzali spoczywają głównie cywile, jedynie 163 mogiły to groby wojskowe. Ponad połowa pochowanych to dzieci.
„Znaczna część polskich wychodźców przybyła do Iranu od strony Morza Kaspijskiego, przez port Bandar Pahlawi (obecnie Anzali). Tak wspomina to jedna z ocalałych osób:
Wyczerpani ciężką pracą, chorobami i głodem, prawie nierozpoznawalni jako ludzie, zeszliśmy ze statków w porcie Pahlavi (Anzali). Tam razem uklękliśmy rzędami na piasku plażowego wybrzeża by ucałować ziemię Perską. Były nas tysiące, uszliśmy z Sybiru i byliśmy wolni. Doszliśmy do naszej upragnionej „Ziemi Obiecanej”.” (Helena Wołoch, Moje wspomnienia. Sovest, Kotlas 1998).”
źródło: https://www.gdansk.ap.gov.pl/pl/top/galeria_30.htm
-
- Alejka na polskim cmentarzu.
-
- Groby na polskim cmentarzu.
-
- Pomnik na polskim cmentarzu.
W 1999 roku Rada Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa przeznacyła 5 tysięcy USD na prace kamienne i porządkowe na cmentarzu polskim w Bandar Anzali.