Włodzimierz Wołyński to miasto leżące w zachodniej części Ukrainy, jest stolicą rejonu w obwodzie wołyńskim. Przed II Wojną Światową było stolicą województwa wołyńskego. Na tamtejszym cmentarzu wciąż jest około 500 grobów. Żołnierze z 1914, 1918 i 1920 roku, walczący w drugiej wojnie światowej czy cywile zamieszkujący przed wojną te tereny od wielu pokoleń. Z każdym rokiem jest ich jednak coraz mniej.
W czasie II Wojny Światowej Włodzimierz Wołyński był najpierw pod okupacją radziecką (od września 1939 r. do czerwca 1941) później pod okupacją niemiecką. W wyniku okupacji niemieckiej śmierć poniosło około 15 tysięcy Żydów. W czasie Rzezi Wołyńskiej w mieście znalazło schronienie wielu Polaków (historycy mówią wręcz o przeludnieniu miasta i wynikających z tego chorobach i głodzie). Polaków we Włodzimierzu Wołyńskim broniła utworzona przez Niemców policja polska oraz nielegalna samoobrona. Do ataków oddziałów UPA dochodziło głównie na przedmieściach Włodzimierza Wołyńskiego. Według historyków w kilkunastu napadach UPA we Włodzimierzu zginęło 111 Polaków. Po wojnie zdecydowana większość polskich mieszkańców miasta została ekspatriowana.
W roku 1997 strona ukraińska prowadziła prace archeologiczne na terenie grodziska we Włodzimierzu, podczas których wydobyto szczątki 97 osób. Na podstawie zalegających w mogile przedmiotów (klamr od pasów, identyfikatorów, butów, fragmentów odzieży) stwierdzono iż w mogile spoczywali żołnierze i oficerowie WP, funkcjonariusze Policji Państwowej oraz osoby cywilne zamordowani przez NKWD w latach 1940-1941. W 2013 roku zakończono kolejny etap badań i ekshumacji. W toku prac wydobyto z dołów śmierci na pobliskim podzamczu ponad 1000 ofiar Polaków, Ukraińców i Żydów. W 2013 roku odbył się symboliczny pogrzeb pomordowanych. W uroczystościach wzięli udział przedstawiciele polskich i ukraińskich władz państwowcych. Inna grupa historyków utrzymuje jednak, że odnalezione szczątki to ofiary zbrodni nie radzieckiej, a niemieckiej – zamordowani w ramach holokaustu Żydzi (przedmioty związane z Polakami znaleziono ostatecznie w nieznacznej liczbie). Dla tej grupy historyków wksazywanie na NKWD jako odpowiedzialnych za zbrodnie wpisuje się w linię polityczną tych środowisk ukraińskich, dla których UPA było formacją bohaterską. Tymczasem zbrodnie niemieckie na Żydach na okupowanych wschodnich terenach II RP były dokonywane przy udziale tych samych osób, które następnie, dezerterując z niemieckich jednostek policyjnych, współtworzyły partyzantkę ukraińską.
Żródła:
- https://pl.wikipedia.org
- http://wpolityce.pl
- http://www.polskieradio.pl